Japan, een racistische cultuur?
Gegroet,
Vooraleer ik begin met mijn relaas, wil ik aan iedereen duidelijk maken dat wat hier gezegd wordt een zeer persoonlijke analyse is van wat er gebeurd is in mijn leven de laatste weken. Ik ben in elk geval geen racist die probeert te kakken op een ander ras, maar iemand die de gebeurtenissen een beetje beter onder de loep wilt nemen. Wat er gebeurd is, is dan ook iets waar ik mij behoorlijk wat vragen stelde over de Japanse samenleving, en dan meer in het bijzonder de samenleving in mijn eigen dorm 'Shuurei-ryou' (die er zo zijn eigen regeltjes op nahoudt).
Wat is er gebeurd? Wel, het was al erg vroeg duidelijk dat de dorm waar ik momenteel in leef, niet echt een fijne sfeer is om in te vertoeven. Ge moet de vorige blogs er nog maar eens bijnemen om duidelijker te weten wat ik bedoel (de zaak Keishi, en de belachelijke regels die ineens geimplementeerd werden...). Maar wat er onlangs is gebeurd, verslaat alle verbeelding.
Het is eigenlijk allemaal begonnen op het moment dat wij, de buitenlander, niet echt tevreden gingen met de nieuwe regels dat we na 10 uur niet meer op iemand anders' kamer mochten komen en dat na 10 uur het bad in de noord-vleugel niet meer gebruikt mocht worden (een derde was dat na 10 uu uw raam dicht doen als ge lawaai maakt op de kamer...), dit allemaal om lawaai-overlast te voorkomen. Er waren al wat klachten gekomen en er moest iets gedaan worden. Nu, wij waren er van overtuigd dat dit maar een druppel op de hete plaat zou zijn. Als er iets gedaan moest worden, dan is het wel de oorzaak van de klachten zoeken en die dan aanpakken... Alleszins, er was dus een meeting georganiseerd om er nog eens over te denken en om onze mening en ideeen te geven. Maar het was al snel duidelijk dat er niks ging veranderen en dat die meeting gewoon een fars was om ons zoet te houden. We hebben ons gedacht gezegd en erg productief geweest, maar daar hebben ze niks mee gedaan. Meer zelfs, vanaf dat moment is er nooit meer een meeting geweest voor ons (normaal elke maand!!! en dit was ergens rond november...)
Het gaat zelfs verder. Als ik mij ni vergis is er in december een festival geweest van de dorm. Een week lang zouden er dingen gedaan worden (sport en spel en optredentjes en dergelijke). Het frappante was dat wij, de buitenlanders, daar helemaal niks van afwisten. Door de wandelgangen klonk zelfs 2 dagen voordien, dat ook de buitenlanders een uur moeten vullen op het grote eindfeest (dat op het de 3de dag van de week plaatsvond). Daar hebben wij dan natuurlijk ons 'gat' aan geveegd. Als ge ons er ni bij wilt, dan moet het voor ons ook niet he...
Hier is dus de eerste irritatie begonnen. Toen vond ik het nog ni echt een 'big deal' omdat de mensen zelf vriendelijk bleven en zich er zelf ni veel van aantrokken. Maar onlangs is er iets gebeurd wat bij mij toch wel een erg sterk gevoel van ongenoegen en zelfs van stevige irritatie naar boven deed komen.
In Japan begint het nieuwe jaar in april. Dus de nieuwe Japanners komen ook aan en worden direct zwaar onder de schoen gedrukt van de 2de, 3de en 4de jaars. Respect moeten ze tonen op een behoorlijk belachelijke manier (ik kan het woord 失礼します ni meer horen!!!). Zelfs belachelijk in Japan, volgens Japanse moderne waarden en gebruiken. Voor deze eerstejaars werd er een welkomsfeesje gehouden. Hier begint het, wij wisten van niks tot 10 minuten voor de eerste speech zou gegeven worden. Er was ook eten inbegrepen, dus er zou geen eten worden geserveerd in de dorm. Reden te meer dat we al vrij pissig waren dat er ons niks werd gezegd. Nu, hier begint de frustratie pas. Bleek nu dat de eerstejaars hier getrakteerd werden door de ouderen. En dat de volgende dagen de eerstejaars persoonlijk bij elke oudere zichzelf moest gaan voorstellen, en hen moest bedanken voor deze traktatie. Logisch denk ik dan.
De manier waarop dit gebeurde was dan weer niet erg logisch. Wij werden, letterlijk, genegeerd! Wij hadden niet betaald (we wisten er in de eerste plaats al niks van), dus aan ons moest geen aandacht besteed worden. Als dat zo in de lounge of in de cafetaria is, geen probleem. Maar als ze de kamer binnen komen en door mijn gedeelte lopen om mij dan de rug te keren en zich voor te stellen aan mijn room mate en dan gewoon weg te gaan, dit 30 keer, dan begint de irritatie toch vrij hoog op te lopen. Het wordt zelfs nog gortiger als de eerstejaars vragen "hebt ge betaald voor het eten" en ge zegt nee, da ze niks meer zeggen en u de rug keren. Ik was gedegouteerd!
De vraag is nu: Wat moeten we daar nu van denken? Ik ben er zeker van dat als ge dezelfde situatie in Amerika met de Afro-Amerikaan, of in België met de allochtoon bekijkt, dan moogt ge er zeker van zijn dat er sprake is van racisme. Vandaar heb ik de definitie eens opgezocht van racisme: "het uiten van minachting, vijandigheid of haat van het ene ras jegens een ander, voortkomend uit een gevoel van meerwaarde" (www.vandale.be). Gezien dit voorbeeld, denk ik dat het niet erg onjuist is, en tevens erg jammer is, om te zeggen dat er inderdaad een zekere grond van waarheid zit in mijn bescheiden mening. De vijandigheid en haat gaat een beetje ver, maar minachting was zeker aanwezig. Daar moet ik zelfs geen uitleg bij geven... Als 120 van de 142 weet hebben van een welkomstfeesje en de 22 andere (niet geheel ontoevallig allemaal buitenlanders) links worden gelaten, kan ik gerust zeggen dat wij 'niet gewenst' waren.
De vraag blijft dan of dat gevoel voortkomt uit 'een gevoel van meerwaarde'? Voelt een Japanner zich superieur tov een niet-Japanner? In eerste instantie zou ik zeggen van 'neen'! a) Japanners (toch de mensen in mijn buurt, Kansai) zijn heel erg vriendelijke mensen die als er een probleem is toch altijd bereid zijn om te helpen. b) Ze komen met u praten en zijn op zijn minst in u geïnteresseerd.
In tweede instantie kan ik deze dingen ook zien in hun nadeel. Want (en ik denk dat het internationale Tokyo daar een uitzondering in kan zijn) a) als de vriendelijke Japanner u komt helpen met een probleem, dan twijfel ik eraan of dat is uit altruïsme of uit het gevoel van 'we zullen die hulpeloze buitenlander eens gaan helpen, zo zielig als hij is'. Ik denk dat wat ik hier zeg voor vele mensen vrij bekend in de oren klinkt.
Een Japanner en tevens goede vriend van mij heeft mijgezegd dat hij zo een dingen (zelfs in Kansai) nog niet heeft meemaakt (waardoor we dus kunnen zeggen dat Japanners hun eigen en een ander ras dus zeker anders behandelen).
En b), de overgrote meerderheid van de Japanners die spontaan met u komen babbelen, doet dit niet uit interesse in u, maar om hun eigen Engels te kunnen oefenen (wat meestal veel te slecht is om effectief te babbelen waardoor we na de zelf-introductie overschakelen naar het Japans, waarna de meeste Japanners na 5 minuten het dan ook opgeeft en vertrekt). Dat dat de reden is, is niet mijn eigen opinie die voortvloeit uit het gesprek, maar komt van het letterlijke 'I want to be your friend because I want to speak English'...
Hetgeen ik hiermee wil zeggen, is dat ze wel open zijn, maar dat dat niet is uit symphatie of interesse. Het is oftewel uit medelijden, oftewel uit egoïsme. En in zekere zin is er, vind ik dan, sprake van een gevoel van meerwaarde tov de 'hulpeloze buitenlander die toevallig Engels kan waar dan gebruik van gemaakt kan worden'.
Natuurlijk moet ik erbij vermelden dat ik hier erg sterk veralgemeen, en dat dit natuurlijk niet op iedereen van toepasing is. Mensen die ik hier als vriend beschouw, kan ik niet meer onder die noemers plaatsen, maar helaas moet ik er wel bijzeggen dat die vriendschap begonnen is onder die noemer. Door elkaar te leren kennen (in welke taal dan ook) is er dan uiteindelijk een vriendschap ontstaan, die nu (gelukkig) sterk afwijkt van deze veralgemening.
Het woord racisme zou dus in theorie gebruikt kunnen worden, ware het niet dat de betekenis van het woord zeker en vast ook cultuurgebonden is, dacht ik. Volgens de Japanse versie van Wikipedia is racisme 人権差別 het volgende "人が自らとは異なる人種、民族に対して形質的差異をもって差別すること" wat 'elke vorm van discriminatie' betekent, 'die gericht is naar verschillen in vorm en karakter van een volk die verschilt van uw eigen'. Dus zelfs volgens hun eigen definitie (als ik zo vrij mag zijn om Wikipedia een volwaardige encyclopedie te noemen) zijn deze gebeurtenissen (of toch alleszins de laatste gebeurtenis) 'actes of racisme'. Het feit dat alleen de buitenlanders niet uitgenodigd zijn, heeft alles te maken met discriminatie van mensen die anders zijn als uzelf.
Nu, het zou een te snelle conclusie zijn moest ik alleen deze gebeurtenis in kaart brengen. Ik ben dus met deze situatie naar erg veel verschillende mensen gegaan en hun bescheiden mening gevraagd over de situatie (natuurlijk mijn eigen afkeuring niet vermeldend) en buiten 1 iemand, is ieders mening dat dat gecategoriseerd moet worden onder 'cultuurverschil'. En als ik dan zeg dat ik daar niet mee akkoord ga, en de situatie omkeer naar Belgische of Amerikaanse standaard (dus met de Belg of Amerikaan als 'Japanner', en de allochtoon of Afro-Amerikaan als 'buitenlander'), dan is het antwoord dat we 'het zo niet mogen zien. De denkwijze van Japan en de denkwijze van de rest van de wereld is niet hetzelfde. Ge moogt het een niet zonder meer in het andere plaatsen.' Om een of andere reden heb ik moeilijkheden om daar akkoord mee te gaan. Maar ze bleven allemaal bij hun standpunt 'cultuurverschil'.
Het is misschien een soort van excuus om dit gebeuren een beetje mee te verantwoorden (gezien kritiek op een Japanner, er een is op alle Japanners... er blijft een soort groepsgevoel, denk ik), maar ook al is het zo, dan bewijst dit eens te meer dat er iets niet pluis is met deze Japanse cultuur. En dat daar helaas uitingen van zijn waar wij als buitenlander 'gedegouteerd' van zijn.
Natuurlijk wilt dit niet zeggen dat ik de Japanse samenleving haat en hier zo snel mogelijk weg wil. Ik wil alleen erg maatschappijkritisch blijven en niet zomaar alles slikken zonder eerst te knabbelen. Het blijft een zeer interessant land om in te vertoeven, waar wij in het Westen nog veel kunnen leren. Maar ik kan duidelijk ook het omgekeerde zeggen. Er is voor de wereld nog veel werk voor de boeg !!!
Ik hoop dat ik even erg controversieel ben geweest en natuurlijk is elke mening die zowel niet als wel akkoord gaat met mij, meer dan welkom!
Gegroet,
Michael in Osaka, Japan
PS: maar als er een ding is waar ik wel heel erg zeker van ben, dan is het wel het feit dat het leven in de dorm waar ik nu leef, geen fijne sfeer is om in te vertoeven. Belachelijk en erg vervelend (buiten dan de WC's met sproeier en het bad...). Mijn raad voor de kapitaalkrachtige toekomstige Kandai-student: verhuis zo snel mogelijk! Ge zijt echt beter af...
Tenzij ge stalen zenuwen hebt en u van nergens iets aantrekt. Dan hebt ge geen probleem... ik helaas, ben zo niet.
Vooraleer ik begin met mijn relaas, wil ik aan iedereen duidelijk maken dat wat hier gezegd wordt een zeer persoonlijke analyse is van wat er gebeurd is in mijn leven de laatste weken. Ik ben in elk geval geen racist die probeert te kakken op een ander ras, maar iemand die de gebeurtenissen een beetje beter onder de loep wilt nemen. Wat er gebeurd is, is dan ook iets waar ik mij behoorlijk wat vragen stelde over de Japanse samenleving, en dan meer in het bijzonder de samenleving in mijn eigen dorm 'Shuurei-ryou' (die er zo zijn eigen regeltjes op nahoudt).
Wat is er gebeurd? Wel, het was al erg vroeg duidelijk dat de dorm waar ik momenteel in leef, niet echt een fijne sfeer is om in te vertoeven. Ge moet de vorige blogs er nog maar eens bijnemen om duidelijker te weten wat ik bedoel (de zaak Keishi, en de belachelijke regels die ineens geimplementeerd werden...). Maar wat er onlangs is gebeurd, verslaat alle verbeelding.
Het is eigenlijk allemaal begonnen op het moment dat wij, de buitenlander, niet echt tevreden gingen met de nieuwe regels dat we na 10 uur niet meer op iemand anders' kamer mochten komen en dat na 10 uur het bad in de noord-vleugel niet meer gebruikt mocht worden (een derde was dat na 10 uu uw raam dicht doen als ge lawaai maakt op de kamer...), dit allemaal om lawaai-overlast te voorkomen. Er waren al wat klachten gekomen en er moest iets gedaan worden. Nu, wij waren er van overtuigd dat dit maar een druppel op de hete plaat zou zijn. Als er iets gedaan moest worden, dan is het wel de oorzaak van de klachten zoeken en die dan aanpakken... Alleszins, er was dus een meeting georganiseerd om er nog eens over te denken en om onze mening en ideeen te geven. Maar het was al snel duidelijk dat er niks ging veranderen en dat die meeting gewoon een fars was om ons zoet te houden. We hebben ons gedacht gezegd en erg productief geweest, maar daar hebben ze niks mee gedaan. Meer zelfs, vanaf dat moment is er nooit meer een meeting geweest voor ons (normaal elke maand!!! en dit was ergens rond november...)
Het gaat zelfs verder. Als ik mij ni vergis is er in december een festival geweest van de dorm. Een week lang zouden er dingen gedaan worden (sport en spel en optredentjes en dergelijke). Het frappante was dat wij, de buitenlanders, daar helemaal niks van afwisten. Door de wandelgangen klonk zelfs 2 dagen voordien, dat ook de buitenlanders een uur moeten vullen op het grote eindfeest (dat op het de 3de dag van de week plaatsvond). Daar hebben wij dan natuurlijk ons 'gat' aan geveegd. Als ge ons er ni bij wilt, dan moet het voor ons ook niet he...
Hier is dus de eerste irritatie begonnen. Toen vond ik het nog ni echt een 'big deal' omdat de mensen zelf vriendelijk bleven en zich er zelf ni veel van aantrokken. Maar onlangs is er iets gebeurd wat bij mij toch wel een erg sterk gevoel van ongenoegen en zelfs van stevige irritatie naar boven deed komen.
In Japan begint het nieuwe jaar in april. Dus de nieuwe Japanners komen ook aan en worden direct zwaar onder de schoen gedrukt van de 2de, 3de en 4de jaars. Respect moeten ze tonen op een behoorlijk belachelijke manier (ik kan het woord 失礼します ni meer horen!!!). Zelfs belachelijk in Japan, volgens Japanse moderne waarden en gebruiken. Voor deze eerstejaars werd er een welkomsfeesje gehouden. Hier begint het, wij wisten van niks tot 10 minuten voor de eerste speech zou gegeven worden. Er was ook eten inbegrepen, dus er zou geen eten worden geserveerd in de dorm. Reden te meer dat we al vrij pissig waren dat er ons niks werd gezegd. Nu, hier begint de frustratie pas. Bleek nu dat de eerstejaars hier getrakteerd werden door de ouderen. En dat de volgende dagen de eerstejaars persoonlijk bij elke oudere zichzelf moest gaan voorstellen, en hen moest bedanken voor deze traktatie. Logisch denk ik dan.
De manier waarop dit gebeurde was dan weer niet erg logisch. Wij werden, letterlijk, genegeerd! Wij hadden niet betaald (we wisten er in de eerste plaats al niks van), dus aan ons moest geen aandacht besteed worden. Als dat zo in de lounge of in de cafetaria is, geen probleem. Maar als ze de kamer binnen komen en door mijn gedeelte lopen om mij dan de rug te keren en zich voor te stellen aan mijn room mate en dan gewoon weg te gaan, dit 30 keer, dan begint de irritatie toch vrij hoog op te lopen. Het wordt zelfs nog gortiger als de eerstejaars vragen "hebt ge betaald voor het eten" en ge zegt nee, da ze niks meer zeggen en u de rug keren. Ik was gedegouteerd!
De vraag is nu: Wat moeten we daar nu van denken? Ik ben er zeker van dat als ge dezelfde situatie in Amerika met de Afro-Amerikaan, of in België met de allochtoon bekijkt, dan moogt ge er zeker van zijn dat er sprake is van racisme. Vandaar heb ik de definitie eens opgezocht van racisme: "het uiten van minachting, vijandigheid of haat van het ene ras jegens een ander, voortkomend uit een gevoel van meerwaarde" (www.vandale.be). Gezien dit voorbeeld, denk ik dat het niet erg onjuist is, en tevens erg jammer is, om te zeggen dat er inderdaad een zekere grond van waarheid zit in mijn bescheiden mening. De vijandigheid en haat gaat een beetje ver, maar minachting was zeker aanwezig. Daar moet ik zelfs geen uitleg bij geven... Als 120 van de 142 weet hebben van een welkomstfeesje en de 22 andere (niet geheel ontoevallig allemaal buitenlanders) links worden gelaten, kan ik gerust zeggen dat wij 'niet gewenst' waren.
De vraag blijft dan of dat gevoel voortkomt uit 'een gevoel van meerwaarde'? Voelt een Japanner zich superieur tov een niet-Japanner? In eerste instantie zou ik zeggen van 'neen'! a) Japanners (toch de mensen in mijn buurt, Kansai) zijn heel erg vriendelijke mensen die als er een probleem is toch altijd bereid zijn om te helpen. b) Ze komen met u praten en zijn op zijn minst in u geïnteresseerd.
In tweede instantie kan ik deze dingen ook zien in hun nadeel. Want (en ik denk dat het internationale Tokyo daar een uitzondering in kan zijn) a) als de vriendelijke Japanner u komt helpen met een probleem, dan twijfel ik eraan of dat is uit altruïsme of uit het gevoel van 'we zullen die hulpeloze buitenlander eens gaan helpen, zo zielig als hij is'. Ik denk dat wat ik hier zeg voor vele mensen vrij bekend in de oren klinkt.
Een Japanner en tevens goede vriend van mij heeft mijgezegd dat hij zo een dingen (zelfs in Kansai) nog niet heeft meemaakt (waardoor we dus kunnen zeggen dat Japanners hun eigen en een ander ras dus zeker anders behandelen).
En b), de overgrote meerderheid van de Japanners die spontaan met u komen babbelen, doet dit niet uit interesse in u, maar om hun eigen Engels te kunnen oefenen (wat meestal veel te slecht is om effectief te babbelen waardoor we na de zelf-introductie overschakelen naar het Japans, waarna de meeste Japanners na 5 minuten het dan ook opgeeft en vertrekt). Dat dat de reden is, is niet mijn eigen opinie die voortvloeit uit het gesprek, maar komt van het letterlijke 'I want to be your friend because I want to speak English'...
Hetgeen ik hiermee wil zeggen, is dat ze wel open zijn, maar dat dat niet is uit symphatie of interesse. Het is oftewel uit medelijden, oftewel uit egoïsme. En in zekere zin is er, vind ik dan, sprake van een gevoel van meerwaarde tov de 'hulpeloze buitenlander die toevallig Engels kan waar dan gebruik van gemaakt kan worden'.
Natuurlijk moet ik erbij vermelden dat ik hier erg sterk veralgemeen, en dat dit natuurlijk niet op iedereen van toepasing is. Mensen die ik hier als vriend beschouw, kan ik niet meer onder die noemers plaatsen, maar helaas moet ik er wel bijzeggen dat die vriendschap begonnen is onder die noemer. Door elkaar te leren kennen (in welke taal dan ook) is er dan uiteindelijk een vriendschap ontstaan, die nu (gelukkig) sterk afwijkt van deze veralgemening.
Het woord racisme zou dus in theorie gebruikt kunnen worden, ware het niet dat de betekenis van het woord zeker en vast ook cultuurgebonden is, dacht ik. Volgens de Japanse versie van Wikipedia is racisme 人権差別 het volgende "人が自らとは異なる人種、民族に対して形質的差異をもって差別すること" wat 'elke vorm van discriminatie' betekent, 'die gericht is naar verschillen in vorm en karakter van een volk die verschilt van uw eigen'. Dus zelfs volgens hun eigen definitie (als ik zo vrij mag zijn om Wikipedia een volwaardige encyclopedie te noemen) zijn deze gebeurtenissen (of toch alleszins de laatste gebeurtenis) 'actes of racisme'. Het feit dat alleen de buitenlanders niet uitgenodigd zijn, heeft alles te maken met discriminatie van mensen die anders zijn als uzelf.
Nu, het zou een te snelle conclusie zijn moest ik alleen deze gebeurtenis in kaart brengen. Ik ben dus met deze situatie naar erg veel verschillende mensen gegaan en hun bescheiden mening gevraagd over de situatie (natuurlijk mijn eigen afkeuring niet vermeldend) en buiten 1 iemand, is ieders mening dat dat gecategoriseerd moet worden onder 'cultuurverschil'. En als ik dan zeg dat ik daar niet mee akkoord ga, en de situatie omkeer naar Belgische of Amerikaanse standaard (dus met de Belg of Amerikaan als 'Japanner', en de allochtoon of Afro-Amerikaan als 'buitenlander'), dan is het antwoord dat we 'het zo niet mogen zien. De denkwijze van Japan en de denkwijze van de rest van de wereld is niet hetzelfde. Ge moogt het een niet zonder meer in het andere plaatsen.' Om een of andere reden heb ik moeilijkheden om daar akkoord mee te gaan. Maar ze bleven allemaal bij hun standpunt 'cultuurverschil'.
Het is misschien een soort van excuus om dit gebeuren een beetje mee te verantwoorden (gezien kritiek op een Japanner, er een is op alle Japanners... er blijft een soort groepsgevoel, denk ik), maar ook al is het zo, dan bewijst dit eens te meer dat er iets niet pluis is met deze Japanse cultuur. En dat daar helaas uitingen van zijn waar wij als buitenlander 'gedegouteerd' van zijn.
Natuurlijk wilt dit niet zeggen dat ik de Japanse samenleving haat en hier zo snel mogelijk weg wil. Ik wil alleen erg maatschappijkritisch blijven en niet zomaar alles slikken zonder eerst te knabbelen. Het blijft een zeer interessant land om in te vertoeven, waar wij in het Westen nog veel kunnen leren. Maar ik kan duidelijk ook het omgekeerde zeggen. Er is voor de wereld nog veel werk voor de boeg !!!
Ik hoop dat ik even erg controversieel ben geweest en natuurlijk is elke mening die zowel niet als wel akkoord gaat met mij, meer dan welkom!
Gegroet,
Michael in Osaka, Japan
PS: maar als er een ding is waar ik wel heel erg zeker van ben, dan is het wel het feit dat het leven in de dorm waar ik nu leef, geen fijne sfeer is om in te vertoeven. Belachelijk en erg vervelend (buiten dan de WC's met sproeier en het bad...). Mijn raad voor de kapitaalkrachtige toekomstige Kandai-student: verhuis zo snel mogelijk! Ge zijt echt beter af...
Tenzij ge stalen zenuwen hebt en u van nergens iets aantrekt. Dan hebt ge geen probleem... ik helaas, ben zo niet.
posted by Michael | 01:10
|
15 comments
